Passief inkomen door investeren in vastgoed (podcast)
Investeren in vastgoed: een passief inkomen opbouwen. Hoe begin je hiermee? De prijzen van onze huidige huizenmarkt blijven stijgen, is het wel nog mogelijk om te investeren in vastgoed en panden te vinden met voldoende rendement?
In deze podcast ga ik in gesprek met Elsbeth Rispens. Elsbeth is bonusexpert in Freedom Unlocked en ervaart financiële vrijheid door het investeren in vastgoed en coacht anderen die dezelfde droom hebben. Lees mee!
De afleveringen worden intuïtief opgenomen en er zit om die reden geen consistentie in, wil je graag op de hoogte blijven van nieuwe afleveringen? Dan abonneer je je via Spotify, Apple Podcast, Google Podcasts, Ook via het Youtube kanaal kan je de video’s van de Freedom Unlocked volgen.
Investeren in vastgoed is vast te ingewikkeld voor mij.
Wil je misschien iets meer vertellen over je reis naar Bonaire. Want ik ben wel getriggerd: vastgoed en Bonaire, wat hebben die twee met elkaar te maken?
Ja, nou heel veel. Ik ben begonnen als verpleegkundige met werken. Mensen helpen, van betekenis zijn. Dat is voor mij een belangrijke waarde in het leven. Maar op een gegeven moment had ik wel van: wat wil ik met de rest van mijn leven? Ik ben nu 45, wat doe ik met de volgende 45 jaar? Ga ik zo door of wil ik wat anders? En dan via mijn man kwam vastgoed op mijn pad. Toen dacht ik: ik ben verpleegkundige, investeren in vastgoed is vast niets voor mij. Is vast heel ingewikkeld. Andere coaches en trainers daarover zijn mannen met Porsches en Rolex.
Dus ik dacht: ik zal dat vast niet snappen, maar ik was wel getriggerd. En samen met mijn man ben ik dat verder gaan uitzoeken. Toen hebben we een cursus gevolgd. Ik zat toen in die cursus en ik dacht: ik snap het. Zo ingewikkeld is het eigenlijk niet. Er zijn een aantal dingen die je heel goed moet weten in investeren in vastgoed, maar daar komen we straks wel op terug.
Waar begin je?
Dus toen gingen we investeren in vastgoed. We hadden al wat geld. Dat was het voordeel, we waren al wat ouder, dus hadden al wat spaargeld. Wat geld over hadden, waardoor we eigenlijk direct konden beginnen met investeren in vastgoed. En tijdens datzelfde traject ben ik ook Michael Pilarczyk gaan volgen. Die combinatie denk ik, heeft mij heel veel gebracht. Omdat ik toen, hij heeft het dan over je mooiste leven leiden. Toen dacht ik: ja, wat is mijn mooiste leven? Daar kwam uit dat ik eigenlijk wel hele graag als verpleegkundige in het buitenland wou gaan werken. We waren op Bonaire op vakantie geweest. En toen dacht ik: ik kan hier eigenlijk gewoon werken. (een inspirerend boek van Michael Pilarzyck is deze)
Het is gewoon Nederlands, men loopt hier nog wat achter op tijd, dus ik kan hier echt wel nog wat toevoegen. Toen zijn we dat verder gaan uitstippelen. Hoe zou het zijn als ik nu gewoon zou verhuizen nar Bonaire, dat ik daar gaan werken voor een aantal jaar. Ik heb 3 kinderen, waarvan de jongste nog thuis is. Die moest dus wel mee naar school. Hier is het ook Nederlands systeem qua school. Dus iedereen was eigenlijk wel voor. Toen hebben we alles in gang gezet. Ik ben gaan solliciteren en inmiddels werk ik alweer een jaar binnen de gezondheidszorg en het COVID gebeuren. En mijn dochter heeft haar VMBO5 hier gedaan en die doet nu haar VMBO6. En mijn man is ook sinds vorige week aangehaakt. Die gaat hier ook wonen en werken. Dat is een beetje in het kort.
Het financiële vrijheidsgetal
Ja, ik vind het wel interessant. Want je zegt: vastgoed. Maar wat doe je op dit moment qua vastgoed? Doe je dat op Bonaire of doe je dat in Nederland?
Dat is in Nederland. Je reis begint met een doel. Hetzelfde bij bijvoorbeeld financiële vrijheid: dat is je doel waar je naartoe wil. Ik zag veel mensen van 54 of zelfs wat ouder, dat ze werken moe waren, maar ze MOESTEN nog 10 jaar werken. We zitten allemaal een beetje in die ratrace. En ik dacht ja, dat wil ik eigenlijk niet. Ik wil dat wel anders. Door het investeren in vastgoed: je koopt vastgoed en dat verhuur je. En die verhuurinkomsten behoren tot je inkomen. Dat is passief inkomen. Je komt 1x in actie: je koopt een woning. En daar krijg je huur uit. Je hebt bepaalde vaste lasten die je moet betalen en daar houd je een gedeelte van over. En dat komt dus maandelijks gewoon binnen als je je huis verhuurt.
En wij hebben op een gegeven moment een bedrag gezegd: dat willen we eigenlijk binnenkrijgen door te investeren in vastgoed. Dus dan weet je ook: het financiële vrijheidsgetal. (Lees hier meer over financiële vrijheid) Wat voor iedereen anders is. Dat hangt een beetje van je standaard af. Maar dat je daar naartoe werkt. Dus dat was voor ons het aantal appartementen. Wij hebben een aantal appartementen en studentenstudio’s waar we in geïnvesteerd hebben, en daar komt een inkomen uit, van waaruit wij kunnen leven. Zonder dat we ervoor moeten werken en dat we daarmee onze rekeningen kunnen betalen.
Schijt aan de ratrace
Ja, ik vind het wel mooi. Ik ben nu momenteel een vierdaagse aan het geven. Daar vertel ik ook: dag 1: wat is je ideaal leven. Dan moeten ze dat schetsen. En dan schrik je ervan hoe weinig mensen daar ooit al bij hebben stilgestaan. Of welk bedrag ze nodig hebben, om het mooiste leven te kunnen leiden. Maar eigenlijk is dat al het beginpunt voor dat je effectief gaat starten, met actie ondernemen natuurlijk.
Precies. Dat klopt wat je zegt. Heel veel mensen denken er niet over na. En ik denk dat dat komt door het systeem waar we inzitten. In een eerder gesprek hadden we het al over onze opvoeding gehad. Mijn vader is bijvoorbeeld met 13 jaar van school gehaald. Die moest gaan werken en geld verdienen voor alle broers en zusjes. En mijn vader en moeder waren beide van: je moet het hoogste diploma van wat je in je mars hebt, moet je eruit halen. Haal een zo hoog mogelijk diploma. Zoek een goede baas en ga 40 jaar bij die baas werken. En dat is eigenlijk het systeem van waar ik het met jou over had. Dat zit nog steeds een beetje in ons allemaal.
Ik vind dat de jongere generatie, bijvoorbeeld mijn kinderen ik weet nu niet of dat komt door het voorbeeld dat ze krijgen van mij en mijn man, dat zij wel gaan nadenken van: ik wil niet 5 dagen per week werken, ik wil ook vrij kunnen zijn. Op Bonaire kom ik ook veel meer jonge mensen hier tegen die online werken maar ook genieten van het leven. Maar dat combineren. Dus er is wel denk ik wat gaande, dat mensen er meer bewust van worden. Van ja: ga ik mijn hele leven werken en iets doen wat ik niet leuk vind. Want 85% van de mensen heeft werk dat hij niet leuk vindt. Dan denk ik: als je dan 4 of 5 dagen werkt, hoeveel tijd gooi je dan weg aan iets wat je niet leuk vindt. En dat is zonde.
Actie, actie, actie!
Zoals Michael altijd zegt wat mij heel erg heeft getriggerd dat is: je weet 1 ding: je leven heeft een deadline. En je weet nooit wanneer die is. Dus dat heeft voor mij een omslag gemaakt dat ik echt ben gaan nadenken: wat wil ik? Wat wil ik met mijn leven? Hoe wil ik dat leven? En het is een doel stellen en actie. En dat is een ander punt. Actie, dat zie ik wel dat mensen denken: geef mij maar een huis, of geef mij iets. Maar dat ze geen moeite willen doen en niet in actie komen door wat voor reden dan ook. En eigenlijk wel het leven willen leiden dat ze voor ogen hebben, maar niet in actie komen. Je zal er echt wat voor moeten doen, want het is niemand aan komen waaien.
Als iemand aan de overkant is denk je natuurlijk altijd: die heeft geluk, dat is makkelijk gegaan. Het gaat voor niemand makkelijk. Er zijn altijd hobbels op de weg. Doorzetten moet iedereen doen. Dat past ook heel goed bij mij: doorzetting. Maar het zijn wel een aantal punten. Het is niet dat ik kan zeggen: financiële vrijheid kan je zo behalen. Het zijn echt verschillende aspecten.
Investeren in vastgoed zonder vermogen
Ja, zeker. Want als we het dan hebben over de actie. Heb ik het goed begrepen als ik zeg dat jullie al een beetje een vermogen hadden opgebouwd? Of zie ik het verkeerd?
Nee dat klopt. Nou weet je wat het is met vermogen. Bijvoorbeeld als je naar investeren in vastgoed kijkt en je weet de prijzen van vastgoed. Wij zijn bevriend met iba coaching. Die hebben samen met 0 eigenlijk begonnen. Die hadden geen vermogen en die is eigenlijk gewoon gaan kijken: hoe kan ik aan geld komen? Je kan geld lenen van een particulier, misschien heb je wel een familielid. Je hebt ook platformen voor crowdfunding. Dus die is heel creatief gaan kijken: ik snap het spel van investeren in vastgoed, ik heb cursussen gevolgd, ik weet wat ik moet doen, maar ik heb het geld niet.
Dus die is gaan kijken: hoe kan ik aan het geld komen. Die is uiteindelijk gaan vliegen, heeft veel risico genomen, wat ik niet zou doen. Ik ben niet zo’n risicozoeker. Maar daardoor is hij wel snel gegroeid en nu is hij inderdaad alles weer aan het bijzetten om inderdaad dat risico weer naar beneden te krijgen. Dus er zijn voorbeelden van mensen die met geen geld in investeren in vastgoed zijn begonnen. Ik ben hier 5 jaar geleden mee begonnen, het is nu een iets andere tijd met vastgoed.
Als ik het eventjes op mezelf reflecteer. Ik ben zelf ook in investeren in vastgoed gestapt. Ik heb wel maar 1 pand en ben mijn vermogen gaan opbouwen met 1 pand. Dus elke keer een grotere woning en met winst verkopen. Met veel winst verkopen. Ik heb het 8 jaar geleden gedaan zonder vermogen. Maar ik heb dan wel alles wat ik had verkocht om een huis te kunnen kopen. Dus dat is ook al iets specialer dan de gemiddelde investeerder. Maar het was wel mijn beste investering dat ik ooit heb gedaan. Dus inderdaad, ik geloof echt oprecht dat er nooit tekort is aan middelen, enkel tekort aan creativiteit.
Investeer in kennis
Maar jij hebt het op dat moment dus echt gedaan met vermogen. Heb je dan direct 6 panden gekocht of heb je dat stuk voor stuk gedaan?
Nou, het was toen wel nog de ‘goeie’ tijd, laat ik het zo zeggen. We zaten op funda en konden dan gewoon woningen vinden. We keken in Rotterdam en daar waren de koopprijzen nog wat lager en de huurprijzen waren hoog. Dus je kijkt altijd naar het rendement. Want als je een woning koopt om te investeren in vastgoed, moet je goed kijken naar wat voor rendement levert het je op? Want als je 25 euro overhoudt in de maand, ja dat schiet niet op. Dus het is het mooiste als je 40 of 50 procent overhoudt van de huur. Dus daar konden wij toen vrij snel een aantal woningen kopen. En bij investeren in vastgoed is een netwerk heel belangrijk. Wij hadden ook meteen een goed netwerk opgebouwd. Dus wij kregen ook via dat netwerk panden aangeboden.
Toen hebben in anderhalf jaar tijd hebben we 6 appartementen kunnen kopen. Dus we konden direct in 1 keer een slag slaan. En weet je wat ik eigenlijk vind? Als je met 1 begint, net als wat jij gedaan hebt, je moet ook leren wat het is. Welke stappen moet ik nemen? Wat kom ik allemaal tegen? Je komt in een hele nieuwe wereld en je moet echt goeie mensen rond je zoeken, want er lopen heel wat boefjes rond. Je moet de juiste mensen tegenkomen, maar ook de juiste panden. Dus we hebben eerst geïnvesteerd in kennis en toen zijn we gaan kopen. En dat raad ik iedereen aan. In alles wat je doet.
Of het nu gaat over crypto, vastgoed of een andere manier van beleggen, verzamel kennis voor alles waar je mee bezig bent. Dat is heel belangrijk. En wat jij gedaan hebt is heel bijzonder. Dus alles verkopen en 1 pand aankopen. En de zin die me deed prikkelen bij jou was: de beste investering die ik ooit heb gedaan tot nu toe. Want je weet niet wat er nog komt natuurlijk. Maar wat maakt dat dat jouw beste investering is?
Van pand naar pand
Ja, ik heb mijn eerst pand eigenlijk verkocht na 2 jaar voor 40.000 euro winst. En mijn tweede pand heb ik na 3 à 4 jaar verkocht voor 60.000 euro winst. Dus het is zo veel winst op vrij korte termijn. Het is natuurlijk ook met de vastgoedprijzen die stijgen. Ik zat wel op het ideale moment natuurlijk. Maar ik vond dat wel echt zot. Want daardoor heb ik nu een pand kunnen bouwen. Een opbrengstwoning. Waardoor dat ik eigenlijk bij mijn 3e pand geen hypotheeklast meer heb.
Dus wij verhuren een heel stuk van onze woning. We hebben dat zo opgedeeld dat we daar geen last van hebben enzoverder. Maar daardoor hebben wij wel een heel luxueus pand kunnen bouwen. Want ik ben geen rondtrekker, dat trekt mij niet aan. Ik ben graag thuis. Dus de enige soort luxe dat voor mij belangrijk is, is thuis op mijn gemakje zitten. En dat kan en ik hoef er geen hypotheeklast voor te betalen. Dat vind ik wel echt tof.
Mooi om te horen hoe je dat gedaan hebt. Dat je eerst ook geld gemaakt hebt door te verkopen. En dat je nu een pand hebt waar je passief inkomen uithaalt. Super!
Hoe bouw je een netwerk op binnen de vastgoedwereld?
Ja, het is sowieso, ik heb geen kennis opgedaan zoals jij over het investeren in vastgoed. Maar mocht ik nu gaan voor een tweede pand bijvoorbeeld, dan zou ik dat wel doen. Want ik ben echt helemaal overtuigd dat je altijd eerst kennis moet opdoen. En ook wat je zegt: het netwerkgedeelte. Want hoe bouw je zo’n netwerk op. Ik kan me voorstellen dat dat eigenlijk alleen maar gaat door te investeren in vastgoed en mensen te leren kennen die die trajecten geven en op die manier weer hun kring openstellen voor u, toch?
Precies, zo begint het. Heel veel mensen zijn begonnen in vastgoed, zonder dat ze het eigenlijk beseften. Zo was dat eigenlijk ook met mij. We hadden een recreatiewoning gekocht in Vlieland en dat was eigenlijk de eerste keer dat ik in aanraking kwam met verhuur uit iets wat je gekocht had. Dat ik dacht: hey dit brengt geld naar me toe in plaats van dat het me alleen maar geld kost. Dus toen zijn we verder gaan zoeken. Dus heel veel mensen beginnen ‘per ongeluk’ met investeren in vastgoed. En dan ga je richting cursus. Maar bij de cursus kom je inderdaad mensen tegen. Delen van hetzelfde verhaal en het leren met elkaar dat is heel waardevol. En iedereen kent wel weer iemand.
En dat is eigenlijk ook als je in je eigen netwerk gaat kijken: als je te erover gaat hebben, want dat vond ik in het begin wel moeilijk om te vertellen dat ik investeerder was in vastgoed. Want dan werd eigenlijk toch wel met een beetje een scheef hoofd naar me gekeken. Van: je bent een huisjesmelker, je pakt de huizen af van starters. Terwijl ik dacht: ja, maar ik doe dit ook hé.
Ik wil iets toevoegen aan de vastgoedmarkt
Er is een tekort aan huurwoningen. Dat tekort, daar ben ik van overtuigd, dat komt doordat er gewoon niet bijgebouwd wordt. Want als er geen tekort is, dan heb je ook geen schaarste. Maar nu creëren wij woningen voor huurders. We hebben bijvoorbeeld recent ook weer een woning gekocht die we opgeknapt hebben en aan de huurmarkt geven. Ik weet wel dat er nu mensen in de rij staan om daar in te gaan wonnen. Dus dat voegen wij toe. En dat is ook altijd wel mijn passie geweest: dat je iets toevoegt aan de markt waardoor andere mensen daar met plezier kunnen wonen.
En zo bouw je eigenlijk aan een netwerk. Je komt een iemand tegen en dan kom je weer iemand anders tegen. En wat ik het meest interessant vond in het begin: dat je met gelijkgestemden kon praten. Omdat ik dat in mijn eigen omgeving in het begin niet kon. Mensen snapten mij niet. Dus dan is het heel fijn als je een netwerk hebt. Nou, dan vanuit een vastgoedcursus kom je bij anderen terecht. En je ontmoet mensen waar je een klik mee hebt. Die hebben ook weer een woning. Je bent op zoek naar een woning. Je bent op zoek naar een aannemer. En iedereen heeft wel een tip voor je. Dus zo bouw je op een gegeven moment je eigen netwerk op. Dat gaat vrij snel vind ik.
Ja en ik kan mij ook voorstellen dat het netwerk binnen investeren in vastgoed ook niet zo heel groot is. Dus dat je ook wel heel snel iedereen kent.
Ja, in dat particuliere beleggen kom je inderdaad heel veel dezelfde mensen tegen die daarin actief is. Want er zijn nu op dit moment best veel mensen die willen investeren in vastgoed, omdat het interessant is. Alleen die halen kennis, maar komen niet in actie. Dus mensen die echt in actie zijn en beginners in actie, zulke personen komt je tegen.
Investeren in vastgoed binnen de huidige vastgoedmarkt
Ja, dus wat dat ik wel interessant vind: want daarjuist zei je ook nog van: ik zat toen nog in de ‘goede’ tijden om te investeren in vastgoed. Dat je nog op funda, bij ons heet dat immoweb, panden kon zoeken. Maar hoe doe je dat nu dan om te investeren in vastgoed? Want inderdaad, alle pandenprijzen swingen de pan uit. Het is echt extreem eigenlijk. Dus als je nu een pand zou willen kopen, als opbrengstwoning, hoe zou je dat dan precies aanpakken?
Nu, ik heb nu dus een woning in juni gekocht. En dat gaat echt via je netwerk. Ik haal niet meer van Funda. Ik heb het wel geprobeerd. Toen ik nog in Nederland woonde, ging ik inderdaad via Funda zoeken en ging ik daarnaartoe. Maar inderdaad dan ben je met een aantal of 6 of 10 of 12 die de makelaar binnenhaalt. En de meeste mensen gaan dan voor de hoogste prijs, wat ik snap. En op appartementen maak ik een berekening, van wat kan ik betalen om mijn rendement te halen. Dus wat is de koopprijs en wat voor huur kan ik vragen. Dus dan is dat al vrij snel niet meer interessant om te investeren in vastgoed. Als daar bovenop geboden wordt. Dus dan is dat niet meer interessant. Dus ik haal het uit mijn netwerk.
Renoveren en transformeren
Ik heb nu een pand gekocht wat volledig gerenoveerd moet worden. Dus dat zijn de kansen die er liggen. Maar dan renoveren vond ik toen ik begon nog spannend. Ik had geen verstand van bouwen of renoveren. Nou, inmiddels een paar appartementen gerenoveerd. Dus toen dit voorbij kwam heb ik de rekensom gemaakt en toen dacht ik: die is van mij. Dus snel handelen. Dat is dan ook belangrijk in deze tijd. En wat ik nu ook veel zie, is transformaties. Dus van de kantoorpanden, dat daar woningen van gebouwd worden. Appartementen. Dat vraagt weer heel iets anders.
Ik heb een cursus weer gevolgd over renoveren en transformeren. De tijd duurt gewoon veel langer voor je het traject doorgekomen hebt. Je hebt het contact met de gemeente, je hebt vergunningen die moeten nagekeken worden. Wat mag ik in deze omgeving en wat niet? Mag ik die winkel verbouwen tot een woning? Dus dat vind ik weer een hele andere tak. Maar daar zie ik wel dat je nog veel rendement kan halen.
Vuile gordijntjes en hoog gras
Ja en wat ik ook heb gemerkt aan mensen in mijn omgeving die geen netwerk hebben maar die eigenlijk ook echt goed uitkijken. Een paar van mijn vrienden die zijn effectief een bod gaan doen op een huis waarvan ze dachten: interessant, mooie woning. En eigenlijk op die manier door het effectief te gaan vragen, uiteindelijk toch een woning kunnen kopen onder de marktwaarde. Een oud vrouwtje die bijna naar het rusthuis gaat. Zo van die dingen. Twee van mijn vrienden hebben dat gedaan en dat was eigenlijk toevallig, dat was eigenlijk voor hun eigen woning, dus geen opbrengstwoning. Maar ik vond dat wel straf. Die hebben dus eigenlijk op die manier een woning gekocht onder de marktwaarde. En ik heb denk ik Thierry Stokkink daar ook iets over horen zeggen. Dat hij gewoon gaat kijken waar de gordijntjes vuil zijn. Heb je die methode al gehoord?
Ja, waar het gras hoog staat. Ja, dat zijn inderdaad ook woningen die interessant kunnen zijn. Waar je ziet dat het pand verwaarloosd is en dat je gaat uitzoeken wie de eigenaar is en zo contact gaat maken met de eigenaar of met de gemeente. Dus dat zijn zeker mogelijkheden. Flyeren is ook een mogelijkheid. Dan ga je inderdaad ook uitzoeken, waar zijn gebieden of wijken of huizen die interessant zijn. Want dat is ook iets wat je moet uitzoeken: in wat voor type vastgoed wil je investeren? Zijn dat appartementen, recreatiewoningen of wil je transformeren. Dat je daar echt je focus legt en in verdiept.
En flyeren is dan ook een optie. Dat je alles uit gaat zoeken. Wat ik gedaan heb is: een appartementencomplex waarvan ik dacht: dat is interessant voor mij. Daar ben ik gaan flyeren. En dan zijn er ook mensen die inderdaad op die flyer reageren. Omdat ze de makelaarskosten niet hebben. Maar ook bijvoorbeeld mensen die zeggen: ik wil heel graag een ander huis, maar die heb ik nog niet. Maar ik wil hier eerst blijven wonen tot ik een ander huis heb. Dat is ook prima omdat ik er zelf natuurlijk niet hoeft te wonen. Dan kan ik zeggen tegen die mensen: prima, je kan hier nog een jaar blijven wonen. Huur het terug van mij. Dan heb ik het gekocht, heb jij het geld en kan ja rustig gaan rondkijken. En heb je eerder een huis gevonden waar je in kan, dan ga je er eerder uit.
Dus dat zijn eigenlijk redenen waardoor mensen eigenlijk wel eerder hun huis willen verkopen. Of wat jij zegt: mensen zijn oud en gaan naar een rusthuis. Dan is het heel fijn dat je dat met iemand kan regelen. Dan krijg je eigenlijk je huis verkopen helemaal op maat. Omdat er niet direct iemand anders in moet. Dat traject kun je samen uitzetten. En dat is mooi dat je op die manier aan woningen komt. Ik vind dat vaak win-win situaties en daar word ik heel blij van.
De toekomst van de vastgoedmarkt?
Ja, ik had het zo nog niet bekeken. Als mensen langer in hun woning willen blijven wonen, dat vind ik echt wel een heel mooi iets. Om op die manier een mooie samenwerking te hebben. Dus ik vind dat wel een hele goede tip ook. Dus daarover zijn we het eigenlijk wel eens. Dat je best niet op Funda of op Immoweb gaat gaan kijken. Omdat de verhouding verhuurprijs en hypotheeklast eigenlijk niet opweegt. Maar hoe zie jij de vastgoedmarkt evolueren in de toekomst?
Ik heb geen glazen bol. Dus ik vind de Nederlandse markt best lastig. Als we de feiten bekijken zoals het nu is. Als beginner is het best lastig te investeren in vastgoed. Wanneer er bijgebouwd gaat worden, dan gaat dat weer meer lopen. Dusja, ik vind het lastig om te zeggen: gaat dat gebeuren of gaat dat niet gebeuren. Als je investeren in vastgoed echt interessant vindt, dan zijn er zeker mogelijkheden. Ik zou zeggen kijk bij jou in de buurt. Wacht niet op wat er gaat komen, want er kunnen nog meer regels komen vanuit de politiek. Ik kijk wel op het moment wat er gebeurt en daar anticipeer ik op eigenlijk. En dat is eigenlijk een keuze dat je voor jezelf moet maken. Als je nu denkt: ik wil financiële vrijheid en ik zoek een middel om dat te bereiken: ga dan kijken: waar word je blij van.
Crypto: daar hoor ik iedereen over. Maar dan moet ik mij daar weer in verdiepen en daar ga ik nu mijn focus niet op leggen. Want dan moet ik weer zoveel dingen leren en op dit moment past dat eigenlijk niet. Maar als je dat wel heel interessant vindt: ga dan andere beleggingsvormen bekijken. En zoek daar iets uit. Is vastgoed iets waarvan je denkt: daar word ik heel blij van. Als je denkt: ik wil waarde toevoegen aan de markt, ik zou graag alle panden opknappen. Ga dan inderdaad daar voor en ga zoeken. Ga een netwerk opbouwen, ga een cursus volgen in dat wat je wil. (wil je meer weten over crypto check dan zeker deze blogpost)
Ik heb een mooi voorbeeld van Jennifer. Ik mag haar naam wel noemen want die is heel enthousiast en ook binnen de vastgoed vooral heel actief. Die is nu denk ik anderhalf jaar bezig. Ik heb een boek geschreven: financiële vrijheid met vastgoed. En dat heeft ze gelezen. We hebben een gesprek gehad en ze zei: ik vind het helemaal fantastisch. Die is losgegaan en heeft samen met andere vrouwen financiële financiering geregeld en die heeft nu inmiddels 11 panden, in deze tijd. Dat is echt een actie teken. Die gaat en die is gelijk in actie geschoten. Ik heb ze vorige week ook nog gesproken en toen zei ze: ze zijn er nog wel hoor, de panden, maar je moet wat meer zoeken en wat creatiever zijn. Zij is voor mij het voorbeeld van: als je het echt wil, dan moet je goed zoeken en dan kan het.
Met een standaard aanpak krijg je standaard resultaten
Ja en ik zie het ook wel zo. Ik vroeg de vraag omdat ik weet dat mijn publiek met die vraag zit. Maar heb ook wel de visie van: we gaan altijd vastgoed blijven nodig hebben. Het maak niet zoveel uit bij investeren, ofdat nu crypto is of eender wat, dan is het altijd in pieken en dalen. (gratis masterclass crypto vind je hier) Maar daarover gaat het niet. Het gaat over het feit van dat je een pand koopt en dat je de daarmee de hypotheeklast betaalt en dat je daar een stuk loon uit kunt krijgen. Dusja, ik vind dat inderdaad wel interessant. En inderdaad met creativiteit vind je altijd wel een manier. Alleen, als je een standaard aanpak hebt, dan krijg je standaard resultaten. Als je denkt dat je het op Funda of Immoweb zal vinden, ja, iedereen zit daarop.
Ja precies. We kunnen niet in de toekomst kijken, maar we kunnen wel terugkijken. Mijn moeder is 90 en ik heb met haar een heel leuk filmpje opgenomen. Over toen zij jong was, huurde ze voor anderhalf gulden, was het toen nog, voor een week een woning. Die woning, hadden we berekend, die kostte 60.000 gulden. Als je dan 80 jaar naar dezelfde woning gaat, kost die 6 ton. En betaal je 1000 euro huur. In 80 jaar is dat ook alleen maar omhoog gegaan.
Dus als je naar het verleden kijkt, is vastgoed een heel stabiel middel omdat iedereen moet wonen. Dat vond ik wel heel mooi om te zien. Wat er allemaal gebeurd is in die tijd. Wil je in vastgoed investeren, ga een netwerk opzoeken, ga kijken naar vastgoedcursussen. Zowel in Nederland als in België zijn er verschillende cursussen. Vooral in deze tijd denk ik dan, sluit aan bij een persoon die bij jou past. Ga diep in op wat er achter een persoon zit. Ze zijn allemaal verschillend, ze bieden ook allemaal wat verschillends. Ga dan kijken van wie bij jou past en wat ze doen of dat bij je past. En dan zit je gelijk in een netwerk van vastgoed. En durf ook te investeren. Geef geld uit voor een cursus, want het levert je zoveel op.
Investeer in kennis
Ja zeker. Ik hoop dat mijn publiek ondertussen al bewust is dat investeren een must is, altijd. En dat het u veel meer opbrengt. Als je het in je eentje blijft proberen kost het je veel meer geld en bonk je tegen de muur. Dus alle, ik zie het wel. Ik kan niet meer begrijpen dat mensen daar blokkades op hebben. Ik zit daar te ver in denk ik. Dus op een bepaald punt heb je gewoon zoiets van: het is niet logisch. Die mensen hebben daar 20 jaar ervaring mee en jij wilt het op je eentje proberen.
Ja, plus ook het netwerk dat je er dan bij krijgt. Dat is goud waard. Maar ik ga u straks na de live uitzending nog een paar namen vragen en ik ga die dan in de blogpost ook plaatsen. Zodat mensen misschien al eens kunnen kijken ofdat er iets tussen zit dat ze interessant vinden.
Ja, helemaal goed.
Wat dat ik een beetje uit uw verhaal ook hoor, is dat jij, als ik juist ben, investeren in vastgoed eigenlijk heel interessant vindt, omdat het ook… mensen hebben altijd woningen nodig en als je kijkt in de terugreis, dat het eigenlijk altijd gigantisch blijft stijgen. Of is er nog een reden dat je vastgoed zo interessant vindt?
Het brengt inderdaad een maandelijks inkomen met zich mee. Dus die passieve inkomstenstroom blijft gaan. Dat blijft gewoon gaan, daar hoef je verder niets voor te doen. Vastgoed blijft in het systeem, mensen moeten altijd wonen. Dat zijn eigenlijk wel de belangrijkste redenen om te investeren in vastgoed.
Overzicht houden over je panden
Ja, en misschien nog iets totaal anders, maar wat ik mij wel afvraag is: jij hebt uw panden in Nederland. Hoe zorg je ervoor als er iets is, dat dat allemaal vlot verloopt? Werk je dan samen met een soort dienst?
Ja, dat is de verhuurmakelaar. En vooral nu ik op afstand woon is dat heel erg prettig. De verhuurmakelaar die regelt voor mij alles. Dus als er inderdaad iets is, er is een grotere storing, dan hebben zij iemand die naar de huurder toe gaat om dat op te lossen. Als er een nieuwe huurder moet komen, dan gaan ze voor mij op zoek naar een nieuwe huurder. Als hij zegt: ik ben in de woning geweest en er zijn dingen kapot, dan overleggen ze met mij over de reparatie. Dat is gewoon heel erg handig. Je betaalt die mensen natuurlijk wel. Er wordt ook wel eens gezegd: ik ga geen verhuurmakelaar inschakelen, ik kan dat zelf ook. Ja, dat kan. Alleen dat kost je tijd.
En ik woon niet voor niets in Bonaire. Tijd is voor mij heel belangrijk. Dus ik geef daar liever wat geld extra aan uit, aan een verhuurmakelaar. En dan houd ik tijd over. Dat zijn keuzes die je kan maken. Maar als je in het buitenland woont, heb je die keuze niet. Omdat ik in verschillende delen van Nederland panden heb, moet ik allemaal verschillende mensen hebben die dat kunnen doen. Dus ik doe dat via verhuurmakelaars. En dat bevalt mij uitstekend. Ik ben ontzettend blij met die mensen dat ze voor mij die verhuur doen. En als er problemen zijn, dat ze dat oplossen. Dus dat heb ik op die manier geregeld
Ja, want ik kan mij wel voorstellen, dat jij die kost ook wel berekent zodra dat je een pand koopt hé. En is dat dan een vaste prijs dat je betaalt of is dat dan per hoeveel dat ze moeten werken voor u? Hoe gaat dat precies?
Ja, dat hangt dan ook wel van de verhuurmakelaar af die je hebt. Wij betalen vaste prijs voor dat wat ze doen. En als er een klus moet gebeuren, dan huren zij ook weer iemand in. Stel de koelkast is kapot, er moet een nieuwe koelkast komen. Dan huren zij iemand in en dan krijg ik een factuur van diegene die de koelkast heeft geplaatst. Maar voor de verhuur en het zoeken van nieuwe huurders bijvoorbeeld, daar betaal ik een vast bedrag voor. Dat is voor iedereen verschillend.
Panden kopen in het buitenland
Ja, dat lijkt me wel chill. Want wat dat ik altijd heb is: soms hoor je heel mooie verhalen van mensen die in het buitenland panden kopen. Maar dat is iets wat dat mij heel hard afschrikt. Omdat ik dan denk van: ik wil niet elk jaar naar hetzelfde land op reis moeten gaan, omdat ik daar een pand heb ofzo. Maar waarschijnlijk als je een netwerk hebt, dan vind je ook wel betrouwbare verhuurmakelaars hé.
En als je een verhuurmakelaar zoekt, ga dan ook op zoek naar iemand die bij je past. Want er zijn heel veel verhuurmakelaars. Met mensen voel je een klik en daar ga je mee in gesprek en op een gegeven moment ga je samen op pad. En als het niet gaat, moet je ook afscheid van elkaar kunnen en durven nemen. En als het wel gaat, dan is het heel fijn. Het vertrouwen bouw je op. En het werkt heel prettig als je met iemand samen werkt die je vertrouwt. Vooral als je ver weg zit, dan is dat heel erg prettig. Dus dat is zeker belangrijk.
Ik vind het sowieso wel aan te raden om een verhuurmakelaar in te huren voor verhuurders. Het maakt niet uit of je in het buitenland zit. Ik ken de markt in Nederland, ik heb mijn netwerk. Ik zou nu niet zo snel bijvoorbeeld in Amerika een huis kopen omdat ik die markt niet ken, ik ken daar geen mensen. En als dan iemand zegt: oh, ik heb een heel interessant pand in Amerika. Dan denk ik: dat zou ik niet zo snel doen. Omdat ik dan eerst weer in de kennis en in een netwerk daar moet investeren, vooraleer ik daar iets wil doen. Dus ik heb wel natuurlijk mijn netwerk in Nederland waardoor ik de juiste mensen wel op de juiste plek heb nu.
En nog een tip daarin is: je hebt natuurlijk ook horrorverhalen dat je bijvoorbeeld een wietplantage hebt in je appartement die je verhuurt. Als je via een verhuurmakelaar, die hebben meer tools om het allemaal uit te kunnen zoeken. Of het goeie huurders zijn, of ze een inkomen hebben, of ze geregistreerd staan. Het zijn uiteindelijk mensen die in je woning gaan wonen. En dat kan natuurlijk altijd iets mislopen. Het is nooit waterdicht. Maar dan sluit je de risico’s wel uit dat je verkeerde mensen in je woning krijgt.
Ja en heb jij da toevallig als eens gehad? Of nog nooit?
Gelukkig niet. Nee, ik heb goeie verhuurmakelaars.
Ik heb nu weel een pand ongezien gekocht. En dat was eigenlijk een beetje vanaf mijn strategie. Ik koop appartementen daar weet ik het meeste van. En dit was een winkelpand, waar je dan inderdaad erboven een woonbestemming had. Daar was een appartement. En dat was echt ongezien gekocht. Dat was een papieren pareltje. Maar in de praktijk: de vloeren doorgezakt, illegale aanbouw, etc. Daar maakten we van alles mee. We hebben het inmiddels weer verkocht. Maar goed, weet je, dat gebeurt ook wel eens.
En als alles dan rond is en klaar is. En je hebt zelf niet gekeken, check dan altijd eens bij je vastgoedmakelaar. Iemand die je kunt vertrouwen als die dan zegt dat het goed is, dan kan ik het kopen. Maar ga ook altijd zelf kijken. En dan is het fijn als het in je eigen buurt is. Dan weet je waar het staat en wat het is. Wat voor buurt het is, wat voor mensen er wonen. Dan weet je vaak wat meer van de omgeving. Dat wist ik van die omgeving niet. Dus daar heb ik mijn lesje wel van geleerd.
Investeren in appartementen
Ja, dat is inderdaad iets dat ik niet zo rap zou doen. Iets kopen dat ik nog nooit gezien heb. Misschien ben ik dan een beetje te angstig op dat vlak dan. En wat is de reden dat jij kiest voor appartementen? Want ik kan mij voorstellen dat daar toch wel wat extra kosten bij zijn zoals gevelrenovaties of liften enzoverder. Kosten die elk jaar moeten gebeuren qua onderhoud. Dus ik vind het wel interessant dat jij kiest voor appartementen.
Ja, eigenlijk de cursus die ik gevolgd heb, was inderdaad de strategie om appartementen aan te kopen. Omdat appartementen relatief goedkoper zijn dan eengezinswoningen. Daar kunnen 1 of 2 mensen in. Er kunnen studenten in, er kunnen starters in, er kunnen herstarters in, mensen die gescheiden zijn. Dus een appartement is eigenlijk voor een grotere doelgroep bereikbaar. En twee is inderdaad dat ze goedkoper aan te kopen zijn dan eengezinswoningen of grotere panden.
En VVE is daarin belangrijk. Want de VVE, daar deel je de kosten mee voor de buitenkant. Dus als belegger draag ik verantwoordelijkheid voor de binnenkant. Dus nieuwe keuken, nieuwe badkamer, wc. Dat pak je 1 keer aan en dan is het normaal goed. En de buitenkant, dus als er ramen kapot gaan, de muur wordt buiten geschilderd, de lift moet onderhouden worden, etc. Dat betaal je met elkaar.
En daarom hebben we voor appartementen gekozen. Omdat je samenwerkt het VVE. Het geeft soms ook wel meer gedoe, maar ik vind het toch wel prettig dat je ook samen de buitenkant gaat aanpakken. En daar betaal je inderdaad ook iets voor. Dus dat moet je in je rendement berekeningen ook allemaal meenemen als je daar voorgaat. Maar het begint eigenlijk bij de aankoop van het appartement. Als je voor appartementen wil gaan, zoek dan altijd naar een gezonde VVE. Een actieve en gezonde VVE.
Niet beginnen met een achterstand. Als ik zoiets hoor, dan koop ik het niet. Ik had onlangs een gesprek met iemand. Die had wel wat gekocht. Een klein appartementencomplex, geen VVE, die heeft het zelf opgezet. Dus hij is nu voorzitter van een VVE. Dat is natuurlijk ook een mogelijkheid. Maar ik kijk altijd wel naar een gezond en actieve VVE.
Samenwerken met het VVE
Ja, dat kan ik me voorstellen. Wat anders is het wel heel veel gedoe.
Nouja, dan komen er problemen. Want als het een slapende VVE is, dan moet iedereen eigenaar zijn eigen stukje doen. Zo coachte ik een mevrouw en die waren gaan kijken naar een appartement. En dat was vanbinnen fantastisch. Echt een pareltje. En toen keek haar man naar buiten en bij de buren zat er een gat in het dak. Dusja dan ben je aan de beurt.
Het was een slapende VVE. Dus dan weet je, op een gegeven moment moet dat dak vervangen worden. Maar je kan niet enkel je eigen stukje doen. Dus dan moet je iedereen meekrijgen. Maar als er iemand zit die al weken met een gat in het dak zit, dan kan het best zijn dat hij denkt: nouja, weetje, ik heb een emmer eronder staan, maar mij maakt het verder niet uit. Ik ga niet investeren in het dak. Dus loop je altijd risico dat je voor hele hogen kosten komt te staan. En dat wil je niet als je ook nog rendement wil halen.
Wat met al die administratie?
En misschien is dat ook wel nog interessant. Brengt het verder veel administratie mee om zo 6 panden te fixen? Of valt dat eigenlijk wel mee?
Ja, je hebt altijd administratie Dat moet je wel bijhouden. De VVE heeft jaarlijks vergadering. Dus dan krijg je al die stukken die je moet doorlezen. Daar mag je dan iets van vinden, of iets aan gaan reiken. De verhuurmakelaar, je financiering, daar heb je inderdaad wel wat administratie. Ik ben daar een paar uur in de maand mee bezig. Ik ben er niet heel veel mee bezig. Als het op een gegeven moment loopt, dan loopt het. En dan weet je natuurlijk wat er maandelijks uitgaat en wat er binnenkomt. Dus, een paar uur in de week, niet in de maand, ben ik daar mee bezig. Maar dat staat niet in verhouding met een baan van 40u.
Doen jullie dit privé? Of is dat beroepsmatig het verhuren?
Privé en dat heeft ook te maken box 3, dat is interessant in Nederland. Dan betaal je een stuk minder belasting. En daar zijn ze nu in de politiek nu wel naar aan het kijken of ze dat moeten veranderen. Maar dat zien we dan wel weer. Voor nu is het heel goed om dat in privé te beleggen.
Financiële vrijheid: niets moet
Ja, in België is dat iets minder interessant. Het privé en het zakelijk gedeelte liggen vaak heel dicht bij elkaar. Maarja, wij hebben geen box 3, helaas. Ik vind het wel interessant ook, we hebben het gehad over financiële vrijheid. Maar ik heb je helemaal in het begin ook horen zeggen dat je momenteel wel nog in de zorg werkt op Bonaire. Dat vind ik wel een heel interessant stuk. Zeker omdat ik ook vaak zeg: we hebben zingeving nodig.
In mijn eigen voorbeeld dan: eigenlijk ben ik financieel vrij. Alleen geeft mij dat niet veel zingeving. Dus ik ben ook altijd bezig met mensen informeren, mensen helpen enzoverder. En daar haal ik heel veel energie uit. En sommige mensen durven dan wel eens zeggen: jij bent helemaal niet vrij. De typische limiterende gedachte dan. Maar ik hoor dat bij u en bij heel veel mensen ook. Dat jij ook gewoon nog werkt en daarvan wel nog geniet.
Ja, weet je wat het verschil is? Je hoeft niet. Het moet niet. Je bent vrij om de keuzes te maken die je graag wil. En ik denk dat dat de vrijheid is. Dat je echt de vrijheid van keuze hebt. Want je wil van betekenis zijn. Weetje, ik woon nu op Bonaire, na een halve dag ben ik al klaar met op het strand zitten en met cocktails drinken. Dat hoef ik niet 10 dagen te doen, of het hele jaar dat ik hier ben. Want je wil van betekenis zijn. Ik heb dat ook, ik wil van betekenis zijn. Iedereen wil van betekenis zijn.
En het fijne is dat ik nu hier mijn werk kan uitvoeren. Als ik nu een baan in Nederland had, dan denk ik niet dat ik dat had opgegeven. Als ik geen financiële vrijheid had, had ik hier niet gewoond. Omdat ruimte in je hoofd krijgt om andere keuzes te maken en te durven maken. En ik denk dat daar vrijheid zit. Niet moeten, maar mogen.
Minder stress = gezondheidswinst
Ja en dat snap ik heel goed wat je daar zegt. Want dat heb ik ook. En ook een bepaald vertrouwen dat alles goedkomt.
Je hoeft je geen zorgen te maken over je financiën. Geldstress levert ontzettend veel op. Als ik naar mijn ouders kijk: zij zijn voor de oorlog geboren, hoe die opgevoed zijn met altijd een tekort aan geld. Die hebben dan in de jaren 70, het opbouwen van hun leven zeg maar. Geld was altijd een issue. Het is zo fijn als geld gewoon geen issue is. Dat het er gewoon is. En al die termen van geld maakt niet gelukkig, al het negatieve van geld. Dan denk ik: geld is echt wel heel belangrijk om jouw keuzes te kunnen maken. Dus geld is wel belangrijk. Het is een belangrijk onderdeel van mijn leven. Daardoor kan ik nu doen wat ik graag wil doen.
En dat levert ook veel meer gezondheidswinst op. Je hebt minder stress. Het geld komt binnen en je hebt niet de stress dat je denkt, hoe kom ik deze maand weer rond. En daar is volgens mij heel veel winst te behalen. Ik heb dat boek van Rutger Bregman gelezen over het basisinkomen. Dat is een heel interessant boek.
Hij heeft onderzoek gedaan naar een basisinkomen. Als je als politiek een basisinkomen geeft van stel 600 euro krijgt iedereen maandelijks gewoon op zijn bankrekening gestort. Hij heeft heel veel verschillende onderzoeken gedaan en daaruit blijkt dat er gezondheidswinst is. Mensen komen minder in het ziekenhuis. Dus het levert je daar al heel veel winst op. Mensen gaan gezonder leven, gezonder eten, genieten meer van het leven, hebben minder stress, komen minder bij de psychiater of de psycholoog.
En ik denk: ik ervaar zelf wat het met mij doet. En ik geloof daar echt in dat als je de geldstress kwijt bent, dat dat je zoveel meer van alles oplevert.
Meer ruimte voor andere mensen
Wat dat ik bij mezelf gevoeld heb, want ik had echt heel vaak geldstress. Het was vaak de laatste euro’s tellen. En ik had ook geen ruimte voor andere mensen. Ik had ook geen zin om andere mensen te helpen, om er voor andere mensen te zijn. Ik was gewoon al blij als ik mijn eigen boeltje kon regelen. Dus ook naar agressie of criminaliteit. Ik geloof echt dat geld daar een heel positieve rol in kan spelen. Want als die stress wegvalt, heb je ruimte om te ontdekken wat het leven nu echt kan brengen.
Ja, hij geeft ook een heel mooi voorbeeld van zwervers. 10 daklozen kregen maandelijks een bedrag en er waren geen regels aan verbonden. Doe er lekker mee wat je zelf wil. Elke maand krijg je dat geld. Na een half jaar, was er 1, die had er een potje van gemaakt. Maar de andere 9 hadden een baan, een woning. En die hadden hun leven weer opgebouwd. En dat zijn onderzoeken waar ik blij van word. Dat je zie wat het op kan leveren.
Mindset en investeren gaan hand in hand
Ja en daarom, je had het ook al gezegd: mindset en investeren gaan zo hard samen. Het een kan gewoon niet zonder het anders. Want als je geld vies blijft vinden, dan kun je het ook niet aantrekken. Ik had deze week ook een gesprek met iemand die zei: ik heb mijn vermogen verdubbeld op het laatste jaar. Dat was geen gigantisch vermogen, het was een klein vermogen. Maar wel goed geïnvesteerd. En die vroeg dan aan mij van: oei, klonk dat nu niet te arrogant dat ik dat zo zei in groep.
En het eerste wat ik dacht was van: ja, maar als je nu zou spreken van je appelboom die je goed hebt gesnoeid en je hebt dubbel zoveel appels als vorig jaar, zou iemand u dan arrogant vinden? Ik vind dat een heel interessante denkwijze. Hoe wij denken over geld. Want verander het door iets anders, en ineens vinden we het niet meer arrogant of vies of weet ik veel wat. En ik daag iedereen ook uit om zo over geld te denken. Wissel het in met appels of weet ik veel wat en alles vervalt gewoon.
Dat is ook een stuk opvoeding denk ik. Dat geld altijd maar verkeerd is. Alleen maar een belemmerende issue is. En dat wij ook wel opgegroeid zijn in een samenleving. Je mag niet uitsteken. Als je gemiddeld bent zoals je buurman of buurvrouw, dan doe je het goed. Maar ga je het anders doen en daarover gaat praten, dan ben je arrogant. Dan denk ik: leer ervan.
Het is een mooi voorbeeld van de meneer in de rode Porsche. Die zei: nou dan rij ik met een Ferrari in een Amsterdam dan krijg ik allemaal negatieve associaties. Maar rij ik Italië met mijn Ferrari rond, dan zegt iedereen: wauw, kan je me vertellen hoe je dat gedaan hebt? Dat wil ik ook! Dan denk ik: dat is het. Leer van anderen. Zoek een voorbeeld en leer daarvan. En ga niet altijd al het negatieve zeggen, maar neem het als voorbeeld. Ga kijken wat je ervan kan leren.
Dé gouden tip voor investeren in vastgoed...
Heb je misschien voor dat we afsluiten nog een belangrijke tip die je wil meegeven voor vandaag?
Kom in beweging. En wat dan heel belangrijk is dat je je eigen keuzes maakt en in beweging komt om jouw doelen te halen. Maar kijk voornamelijk eerst naar jezelf. Wat wil je behalen, wat zou je willen? En onderneem op basis daarvan actie. En volg inderdaad interessante mensen. Moduleer dat. Zoek mensen op waar je enthousiast van wordt, ga kijken hoe ze het doen en neem een voorbeeld daaraan.